Cilgerran

O’r Castell, gwnewch eich ffordd fawr drwy Gilgerran, lle gwelwch chi bob math o gyfleusterau defnyddiol, gan gynnwys swyddfa bost, tafarndai, caffis a siopau.

Detholiad o Ganllaw Taith Dyffryn Teifi (i’w gyhoeddi yn 2026): “Mae Castell Cilgerran mewn lleoliad ysblennydd, gyda’i ddau dŵr crwn mawr yn codi fry uwchben ceunant dwfn Afon Teifi. Ar ddechrau’r 12fed ganrif adeiladwyd castell pridd a phren ar y safle presennol gan y Norman, Gerallt o Windsor. Yn y ganrif wedyn, newidiodd ddwylo rhwng y Normaniaid-Saeson a’r Cymry, gan gynnwys ym 1165, pan gipiodd yr Arglwydd Rhys o Ddeheubarth gestyll Cilgerran ac Aberteifi.

Yn y pen draw, cafodd ei gipio gan William Marshal o Benfro ac ailadeiladodd ei olynwyr y castell o ddechrau’r 13eg ganrif – dyma’r dyluniad a welwch chi heddiw. Mae’n bosibl dringo’r grisiau cerrig i fyny i’r ystafelloedd uwch i gael golygfeydd godidog o’r ceunant. Mae lleoedd tân i’w gweld wedi’u lleoli’n beryglus o uchel yn y waliau.”

• Swyddfa’r Post a Siop Groser – Stryd Fawr, Cilgerran, SA43 2SG
• Tafarn – Cardiff Arms – Stryd Fawr, Cilgerran, SA43 2SQ
• Tafarn – Masons Arms (a elwir hefyd yn Rampin) – Cwnce, Cilgerran, SA43 2SR
• Caffi drws nesaf i’r Cardiff Arms
• Toiledau (maes parcio isaf ger yr afon)
• Mae llwybr bws 430 rhwng Arberth ac Aberteifi yn galw yng Nghilgerran