Llanbedr Pont Steffan i Landysul

Mae Cam 2 bron i 22 milltir ar hyd rhan wledig canol iawn Dyffryn Teifi. Yma mae’r afon aeddfed yn ymdroelli’n araf ar hyd ei gorlifdir, a gall rhai mannau gael eu boddi fydd o bosibl yn galw am ddargyfeiriadau pan fo’r afon mewn llifeiriant. Mewn mannau eraill mae’r llwybr yn gadael yr afon i ddilyn cwrs dros dir uwch. Rhennir y cam yn 2 ddiwrnod, a bennir yn bennaf gan leoliad cyfleusterau a llety.

Byddwch yn mynd trwy drefi marchnad hanesyddol sy’n dyddio yn ôl i dreftadaeth ddiwydiannol y Dyffryn, i gyfnod pan oedd yr afon yn achubiaeth i’r busnesau a’r cymunedau ar ei glannau. Gellir dod o hyd i farchnadoedd ceffylau, gwartheg a defaid yn nhrefi Llanybydder a Chastell Newydd Emlyn o hyd. Mae Taith Dyffryn Teifi yn gwau llwybr drwy’r dreftadaeth leol, ddoe a heddiw.

Materion Llwybr Cyfredol

Lawrlwythwch GPX

Defnyddio’r Mapiau Llwybr

Bydd clicio ar Dysgu Mwy ym mhob map yn agor y map yn yr ap Outdoor Active ar unrhyw ffôn clyfar. Mae uwchraddio i’r premiwm yn rhoi mynediad i fapiau Topo Premium sef y rhai a ddefnyddir gan yr Arolwg Ordnans.

Mae yna lawer o apiau cerdded ar y farchnad ac efallai bod gennych chi’ch ffefryn yn barod ac efallai y byddwch chi am lwytho’r ffeiliau GPX i’ch app cerdded cyfarwydd. Gallwch gyrchu’r holl ffeiliau GPX trwy ddefnyddio’r botwm Lawrlwytho GPX uchod sy’n mynd â chi’n syth i ffolder gyda’r holl fapiau GPX ar gyfer y llwybr mewn un lle. Os cewch unrhyw anhawster, cysylltwch â ni.

Trosolwg Cam Diwrnod 4 Diwrnod 5

Trosolwg Cam 2

Llanbedr Pont Steffan – Llanybydder – 9 milltir / 14.5 kms

Llanybydder – Llandysul – 12.6 milltir / 20.3 kms

Chwedl Leol: Y Sgweiar Ysgeler

Llai o chwedl, ond mwy o stori arswyd, yw bywyd y sgweier creulon o Lanbedr Pont Steffan yng nghanol y 18^fed ganrif, Syr Herbert Lloyd. Gŵr twyllodrus a fu’n byw trwy lwgrwobrwyo a bygythiol, bu’n Aelod Seneddol etholedig hyd nes y bu i uchelwyr sir Aberteifi godi yn ei erbyn yn Ionawr 1769 pan orchfygwyd ef yn ei gais i gael ei ethol. Mae’n debyg iddo gymryd ei fywyd ei hun yn Awst, 1769, yn dlawd a digyfaill.

Ond a oedd e mor ddrwg? Wel, y chwedl sydd wedi para hiraf yw hanes cyhuddo Sion Phillips ar gam. Roedd Syr Herbert eisiau golygfa glir o’r Afon Teifi o Peterwell, ei blasty godidog, ar gyrion Llanbedr Pont Steffan. Ond rhyngddo ef a’r afon yr roedd cae a bwthyn yn eiddo i hen amaethwr, Sion Philips, a wrthodai ei werthu i Syr Herbert. Felly lluniodd Syr Herbert gynllun a oedd yn golygu iddo ddatgan bod ei hwrdd du gwerthfawr ar goll tra’n gorchymyn i un o’i weision ostwng yr un hwrdd i lawr y simnai i fwthyn Sion. Rhybuddiwyd y gwnstabliaeth leol ac arestiwyd Sion cyn iddo allu gweithio allan beth oedd wedi digwydd. Cludwyd ef i Aberteifi lle cafodd ei gyhuddo a’i ddienyddio, gan adael Syr Herbert yn rhydd i brynu (neu ei berchnogi fwy na thebyg!) y tir a’r bwthyn yr oedd ei eisiau. Gallwch chi ddeall pam ei fod mor amhoblogaidd! (Gallwch ddarllen mwy o’i hanes yn llyfr ‘Peterwell’ gan yr hanesydd lleol, Bethan Phillips)